EKRAN KARTI Nedir

[SaNcArHaN]

EKRAN KARTI

Ekran kartı, mikroişlemcide (CPU) işlenen verileri monitörde görüntülenmesini
sağlayan sinyallere dönüştüren bir genişleme kartıdır. Ekran kartları bilgisayar sistemine
anakart üzerinde bulunan slotlar (genişleme yuvaları) ile bağlanırlar.
Geleneksel ekran kartları bilgileri sisteme belleğinden kendi belleğine alıp monitöre
göndermekteydi. Günümüzdeki ekran kartları ise görüntülenecek bilgileri işleyebilecek
hızlandırıcılar bulundurduğundan mikroişlemcinin yükünü önemli bir ölçüde
hafifletmektedir.

Ekran kartlarında standart bir monitör (VGA) çıkışı vardır. Bilgisayardaki görüntüyü
perdeye veya duvara yansıtmak için kullanılan projeksiyon aygıtları da monitörler gibi bu
çıkışa bağlanır. Günümüzde bazı ekran kartlarında, TV görüntülerini bilgisayar sisteminde
görüntülemek için TV-Out, video görüntülerini için Video-In, dijital çıktı aygıtlarını
kullanmak için DVI bağlantılarıda bulunmaktadır.


Bilgisayarlarda görüntü kalitesi hem ekran kartına hem de monitöre bağlıdır. Ekran
kartının kalitesini ise fiziksel yapısı, kullandığı slot (donanım kartlarının anakarta monte
edildiği kısım ) ve arayüz çeşidi (CGA, VGA, SVGA) belirmektedir..
Ekran kartı bilgisayar sisteminin 4 bileşeni kullanır.
1. Anakart; ekran kartına veri için bağlantı ve enerji sağlar
2. Mikroişlemci; Her bir pikselle ne yapacağı kararını verir.
3. Bellek; Ekran kartına gönderilecek bilgileri geçici olarak tutar.
4. Monitör; Ekran kartında gelen bilgileri görüntüler
1.1. Ekran Kartının Yapısı
1.1.1. Grafik İşlemcisi (GPU)
Grafik işlemcisi görüntü hesaplamalarını ve görüntü işlemlerini ekran kartında
gerçekleştiren bir yongadır. Günümüz ekran kartlarındaki grafik işlemciler, işlemciye yük
bindirmeden görüntü işlemleri çok başarılı bir şekilde gerçekleştirmektedir. Grafik
işlemcileri GPU (Graphics Processing Unit - Grafik İşlemci Birimi) adıyla
adlandırılmaktadır.

1.1.2. Görüntü Belleği (Video RAM)
Görüntü ile ilgili hesaplamaların tutulduğu bellektir. Bilgisayar sistemindeki ana
bellek gibi çalışır. Görüntü belleği bilgileri grafik işlemcisinden alır ve bunları saklar.
Görüntü belleğinin büyüklüğü ekran kartının performansıyla doğru orantılıdır. Yüksek
çözünürlükle kaliteli görüntü alabilmek için görüntü belleği kapasitesinin büyük olması
gerekir.

1.1.3. Dijital Analog Çevirici (RAMDAC )
Ekran kartının görüntü belleğindeki dijital (sayısal) verileri monitörde görüntülenecek
analog sinyallere dönüştürerek ekran kartının monitör çıkışına gönderir. RAMDAC ekran
kartı görüntü belleğini saniyede belirli sayıda tarayıp verileri alıp analog sinyallere
dönüştürüp monitöre aktarır. RAMDAC’in verileri dönüştürme ve aktarma hızı, ekran
tazelenme hızını belirler. Bu hız Hz cinsinden ölçülür. Örneğin monitörün ekran tazeleme
hızı 75 Hz olarak ayarlanmışsa görüntü saniyede 75 defa yenilenir.
LCD ekranlar dijital sinyalleri görüntülediklerinden, ekran kartının görüntü
belleğindeki görüntülenecek veriler RAMDAC’e gitmeden direkt ekran kartının DVI
(Digital Visual Interface) çıkışına aktarılır.